Page 8 - IĞDIR İLİ COĞRAFİ İŞARET STRATEJİSİ ARAŞTIRMA RAPORU 2011
P. 8
Iğdır ili Coğrafi İşaret Stratejisi
Araştırma Raporu
Bir başka tanımda ise; coğrafi işaret, ayırt edici özelliği ile öne plana çıkan ve bulunduğu bölge
ile bütünleşen ürünlere verilen belirteç olarak tanımlanmaktadır. Yöresel, bölgesel ve geleneksel
ürünlerde coğrafi işaretleme; bir bölge ya da yöreye özgü, ün ve kaliteleri korur. Bölgesel
özelliklerinden oluşan bilgi, deneyim ve geleneklerini ile harmanlayarak ürünü işaretlerde. Bu süreçte,
bölgedeki hammadde ve üretim yeteneklerini kullanarak, alandaki ekonomik gelişim ile istihdamı
teşvik ederek üretilen ürünleri korumaktadır (Schneider ve Ceritoğlu, 2010; Üzümcü vd 2017).
Kısacası bu şekilde bir özelliği olan ve bu özellikleri ile alınan ürünlere yönelen insanlar, ürünlerin
üreticilerine maddi kazançlar sağlar. Taklit edilme gibi olası olumsuzluklara karşıda mücadele
etmektedir. Taklit edilme ile mücadele edebildiği için ürünlerin ülke ya da bölge itibariyle koruma
altına alınması büyük önem taşımaktadır. Bu çerçevede geliştirilmiş olan coğrafi işaretleme sistemi,
özgün bir niteliği veya özelliği bulunan ürünleri kökenlerinin bulunduğu bölge veya ülke ile
bütünleşerek “coğrafi işaretli ürün” olarak tanımlamaktadır (Servet,Yayla,Çeviş 2020).
Coğrafi işaretleme; birçok bilimsel ve hukuki çalışmalarda de yer almaktadır. Ülkemizde bu
konudaki hukuki tanımlamalar, yasal düzenleme olan 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanununun 33’üncü
4 maddesinde içerisinde bulunmaktadır (Demir, 2020). Aslında tüm tanımlamaların ortak kesişiminde,
coğrafi işaret; yöreye ve yöredeki ürüne vurgu yapıp koruyup geliştirmeye yönelen bir çalışma
organize etmektedir.
3. COĞRAFİ İŞARETLER ve KIRSAL KALKINMA
Coğrafi işaretlemenin başta kente olmak üzere birçok yönde katkısı vardır. İşaretlemenin
yapılması kırsal alanlarda ekonomik faaliyetlerin, yerleşim sürdürülebilirliği ve kırsal alanların yaşam
standartlarının yükseltilmesine yardımcı olur (Correa, 2002). Coğrafi işaretler stratejik olarak bölgesel
ya da ulusal kalkınmanın desteklenmesi / ekonomik farklılığın giderilmesi amacıyla kullanabilmektedir
(Tepe, 2008).
Coğrafi işaretler yöreye (Tepe, 2008);
- Değer kazandırmakta,
- İstihdamın sürdürülebilirliğini sağlamakta ve üretim alanlarında canlılık kazandırmakta,
- Miktar taleplerine karşı kaliteye yönlendirmekte,
- Üretim yerlerinin farklılaşmasının önüne geçmekte,
- Üretim zinciri içerisinde katma değerin daha etkin bir şekilde yeniden dağılımını
sağlamakta,
- Kırsal nüfusu korumak ve oluşan göçün önüne geçmekte,
- Çevreyi ve biyolojik çeşitliliği korumakta,